Κείμενο της ομιλίας του Προέδρου Στράτου Βλασακίδη* σε συνεστίαση του Ροταριανού Ομίλου Καλαμαριάς, προσαρμοσμένο για τους αναγνώστες του διαδικτύου.

Αγαπητοί αναγνώστες για να κατανοήσουμε την έννοια “Κάνουμε Ρόταρυ” θα πρέπει να μελετήσουμε την ιστορία του πρώτου παγκόσμιου κοινωνικού επιμελητηρίου επαγγελματικής συναδέλφωσης. Στο κάτωθι κείμενο παρατίθενται αποσπάσματα από την πλούσια διαδικτυακή βιβλιοθήκη του Rotary Global history Fellowship όπου σκοπό έχουν να γνωρίσουμε τις θεμελιώδεις αρχές του Ροταριανισμού.

Το Rotary. Ιδέα και δημιουργία!

 

Paul P. Harris, ο άνθρωπος που άλλαξε τον κόσμο

Ο Paul Harris, ο άνθρωπος που συνέλαβε την ιδέα του Rotary ήταν ένας άνθρωπος που δεν είχε φυσικούς δεσμούς με τους γονείς του. Μεγάλωσε με τον παππού και τη γιαγιά του λόγω της οικονομικής κατάστασης στα τέλη του 19ου αιώνα και ο οποίος δεν ήταν και ο πιο …φρόνιμος μαθητής ακόμη και στα Πανεπιστημιακά του χρόνια. Ήταν ο άνθρωπος ο οποίος, προτού τελικά εγκατασταθεί στο Σικάγο ασκώντας τη δικηγορία, δοκίμασε την τύχη του σε διάφορα επαγγέλματα ταξιδεύοντας σχεδόν σε όλες τις ΗΠΑ αλλά και σε χώρες της Ευρώπης και την Κούβα.

Η ιδέα του Rotary γεννήθηκε μέσα από τη μοναξιά και τον πόθο του Paul Harris να βρει ανθρώπους που θα μπορούσε να εμπιστευτεί.

Το Σικάγο την πρώτη δεκαετία του 1900 ήταν ένα βρώμικο και διεφθαρμένο μέρος. Έσφυζε από κίνηση  και ιδιαίτερα το εμπορικό του κέντρο ήταν από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές του κόσμου. Κι όμως ο Paul Harris σε αυτή την απρόσωπη πόλη ένιωθε μοναξιά. Παρά το γεγονός ότι κάθε βράδυ έτρωγε σε «έθνικ» εστιατόρια για να προσαρμοστεί και να μαθαίνει για διαφορετικές κουλτούρες, παρά το γεγονός ότι κάθε εβδομάδα πήγαινε σε μια εκκλησία διαφορετικής θρησκείας, εν τούτης τις Κυριακές ένιωθε μόνος. Αν και η δουλειά του ως δικηγόρος τον έφερνε σε επαφή με πάρα πολύ κόσμο, δεν είχε κάποιον άνθρωπο να εμπιστευτεί.

 

Σχεδιάζοντας την ιδέα

Δημιουργία ενός club μελών τα οποία θα προέρχονταν ένα από κάθε επάγγελμα με σκοπό τη φιλία και την αμοιβαία συνεργασία.

Ο Paul Harris μια μέρα πήγε για φαγητό στο σπίτι του δικηγόρου Μπομπ Φρανκ και εν συνεχεία βγήκαν να περπατήσουν στην περιοχή και αρκετά συχνά σταματούσαν σε διάφορα μαγαζιά και συνομιλούσαν με τους μαγαζάτορες. Ο Harris εντυπωσιάστηκε με τις φιλίες που είχε δημιουργήσει ο Φρανκ με τους επιχειρηματίες της γειτονιάς του και έτσι ξεκίνησε να σχεδιάζει την ιδέα της δημιουργίας ενός club με μέλη που θα προέρχονταν ένα από κάθε επάγγελμα και για να γίνει δεκτός κάποιος θα έπρεπε ένα άλλο μέλος να εγγυηθεί γι’ αυτόν. Τα μέλη αυτού του club θα είχαν εβδομαδιαίες συναντήσεις με σκοπό τη φιλία και την αμοιβαία συνεργασία.

 

23 Φεβρουαρίου 1905 στο γραφείο 711 του μηχανικού ορυχείων Γκας Λόερ,στο κτήριο Unity πραγματοποιήθηκε η οργανωτική συνάντηση. Τα υπόλοιπα 3 ιδρυτικά «αγόρια του 1905» ήταν ο Σιλβέστερ Σίλε, έμπορος ξυλάνθρακα, ο Χίραμ Σόρεϋ εμποροράπτης και ο Πωλ Χάρρις δικηγόρος. Γιατί όμως σχεδόν όλοι γνωρίζουν μόνο τον Πωλ Χάρρις, είναι κάτι το οποίο θα γίνει πιο εύκολα κατανοητό στη συνέχεια

 

Καθιερώνοντας πρακτικές

Πληρωμή προστίμου για αδικήματα, προσφώνηση των μελών με το μικρό τους όνομα, εναλλαγή των συναντήσεων στα γραφεία των μελών του club είναι μερικές από τις πρακτικές που εφαρμόστηκαν.

Οι επόμενες συναντήσεις καθιέρωσαν και το όνομα Rotary προερχόμενο από το rotation, την εναλλαγή δηλαδή των συναντήσεων στα γραφεία των μελών του club, πρακτική η οποία είναι από τις ελάχιστες που πλέον δεν εφαρμόζεται.

Επίσης θα έχετε ακούσει κατά τη διάρκεια της ροταριανής μας συνάντηση πως μεταξύ μας προσφωνούμε ένας τον άλλο με τα μικρά μας ονόματα και αντί για το κύριος προσθέτουμε το ροταριανός μπροστά από αυτά. Δεν αναφερόμαστε με το κύριος/κυρία διότι αυτό δημιουργεί περισσότερο ψυχολογική απόσταση παρά σεβασμό και μεταξύ μας οι ροταριανοί οφείλουμε και έχουμε σχέσεις αλληλοσεβασμού, εμπιστοσύνης και συναδελφικότητας.

Μία ακόμη “νεωτεριστική” πρακτική ήταν η πληρωμή προστίμου, ένας ιδιαίτερος τρόπος για τη δημιουργία ταμείου ώστε να καλύπτονται τα έξοδα του club. Τα λεγόμενα «αδικήματα» χωρίζονταν σε δύο κατηγορίες. Τα επίσημα και τα ανεπίσημα. Στα επίσημα ήταν αδικήματα όπως η αδικαιολόγητη απουσία από τη συνάντηση, ενώ στα ανεπίσημα ήταν κάποια που χαρακτηρίζονται και ως εφευρήματα της συνάντησης όπως π.χ. τα αγυάλιστα υποδήματα. Με λίγο διαφορετική μορφή υπάρχουν μέχρι και σήμερα τέτοια πρόστιμα, ώστε να τηρούν την τάξη στις ροταριανές συναντήσεις.

 

Το Rotary. Τρόπος ζωής!

 

Chesley Perry, ο πρώτος γραμματέας του Rotary

Ο Chesley διετέλεσε γραμματέας του Rotary για 30 συνεχή χρόνια (1912 – 1942) και καθόρισε τις θεμελιώδης αρχές του Ροταριανισμού.

Μπορεί ο Paul Harris να είναι αυτός που συνέλαβε και μετέδωσε τη φιλοσοφία του σε χιλιάδες επαγγελματίες σε όλο τον κόσμο, αλλά χωρίς τον Τσες –όπως τον αποκαλούσε ο Πωλ- ίσως το Rotary να είχε διαφορετικές αρχές και σκοπούς από ότι ήταν τα πραγματικό όραμα και των δύο ανδρών. Αρχές και σκοπούς που μέσα από τη ροή της πολυτάραχης ιστορίας του πρώτου μισού του 20ου αιώνα άντεξαν, αν και χρειάστηκαν να δοθούν μεγάλες «μάχες» για να μην παραμορφωθεί ή και μεταλλαχθεί η έννοια του Ροταριανισμού. Θα ήθελα εδώ να επισημάνω ότι ο Τσες μπήκε στο Rotary για να «σταματήσει την ανοησία του Paul Harris ο οποίος οραματίζονταν παγκόσμια επέκταση». Και ευτυχώς που δεν το πέτυχε.

(βλ. σχετικά με τον Chesley Perry στο RGHF)

 

Οι θεμελιώδης αρχές του Ροταριανισμού

Οι κάτωθι θεμελιώδεις αρχές που ο Τσες το 1911-1912 συνέταξε στον περίφημο κώδικα Ροταριανισμού, είχαν ως σκοπό να διατηρήσουν άσβεστο και εντός τροχιάς το όραμα του Paul Harris, όταν το 1910 διέβλεψε ότι η συνεχή εισδοχή μελών διαφορετικών αντιλήψεων, τοπικών ηθών και επαγγελμάτων συντελούσε στη μετάλλαξη του Rotary. Το περίφημο square deal ή αλλιώς τετράγωνη επαγγελματική συμφωνία, είχε ως αποδέκτες – άκρες του τον πελάτη, τα δύο μέλη (αυτόν που έκανε τη σύσταση και αυτόν που θα παρέχει την εργασία) και το club.

1. Κάθε άνθρωπος που ασχολείται με ένα επάγγελμα έχει δικαίωμα να κάνει χρήση της “square deal” με ενεργή συνεργασία των μελών του club.

• Με την ανάπτυξη της οικειότητας και της προσωπικής γνωριμίας μεταξύ όλων των μελών της.
• Με την ενθάρρυνση της πρακτικής της πλήρους και ειλικρινούς δημοσιότητας τωn επαγγελματικών του δραστηριοτήτων προς τα μέλη του club πάνω στις κοινές τους συνεργασίες.
• Με την καλλιέργεια της πρακτικής «κάνε για τον άλλο όπως θα το έκανες για τον εαυτό σου», πιστεύοντας ότι «όπως έχουμε συμβάλλει ανιδιοτελώς στην επιτυχία των άλλων, πρέπει και εμείς οι ίδιοι να σημειώσουμε πρόοδο προς την επιτυχία σε συνεργασία με αυτούς»

2. Αμοιβαία εκπαίδευση των μελών του club στις επαγγελματικές γνώσεις, όπως κάνει ο καθένας για τη δικιά του εργασία, βελτιώνοντας έτσι κάθε έναν και μετατρέποντάς τον σε καλύτερο επιχειρηματία.

3. Διαφώτιση των μελών μέσα από την αμοιβαία και ειλικρινή συζήτηση  πάνω σε θέματα δημοσίων υποθέσεων ή για την ευημερία της κοινότητας και του έθνους, καθιστώντας έτσι, κάθε ένα μέλος καλύτερο πολίτη.

4. Η συμμετοχή περιορίζεται σε έναν άνδρα από την κάθε επαγγελματική ειδικότητα, ώστε κάθε μέλος μπορεί να έχει όλες τις ευκαιρίες και να λάβει όλα τα οφέλη που μπορούν να προέλθουν από την αντιπροσώπευση του επαγγέλματός του στο club, αλλά και για μη δημιουργηθεί μια αριθμητικά ισχυρή κλίκα από συγκεκριμένη συντεχνία, η οποία θα θέλει να έχει κυρίαρχο λόγω στις ευκαιρίες

Η φιλοσοφία πίσω από τις αρχές του Ροταριανισμού ήταν η βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εργασίας και η οικονομική ανάπτυξη των μελών με σκοπό την ευημερία και την παροχή υπηρεσιών και βοήθειας προς την κοινότητα. Δυστυχώς στις μέρες μας, μέρες οικονομικής αλλά πρωτίστως κοινωνικής κρίσης, παρατηρείται χαλάρωση των θεμελιωδών αρχών του πρώτου παγκόσμιου κοινωνικού δικτύου παρόλο που σε αυτές βασίστηκε η ανάσταση της Αμερικανικής οικονομίας μετά το χρηματιστηριακό κραχ του 1929. Ίσως ακόμη δεν έχουμε διδαχθεί από την ιστορία μας ή δεν την έχουμε διαβάσει καλά.

 

Ροταριανισμός και Τετραπλός ροταριανός έλεγχος

Οι αρχές του ροταριανισμού βασίζονται πάντα στον λεγόμενο Τετραπλό Ροταριανό Έλεγχο “Four Way Test”. Στα ιστορικά αρχεία του Rotary International αναφέρεται το πώς ο Herbert J. Taylor εμπνεύστηκε τον Τετραπλό Ροταριανό Έλεγχο, αλλά εδώ θα ήθελα να μου επιτραπεί να σχολιάσω πως ο Taylor πρέπει να ήταν οπαδός του Σωκράτη, διότι ο έλεγχος διύλισης για δικαιοσύνη του τελευταίου έχει την ίδια σειρά «φίλτρων» με τον Τετραπλό Ροταριανό Έλεγχο. Ανεξάρτητα το αν τον εμπνεύστηκε ή τον “διαμόρφωσε” ο Taylor, εμείς οι ροταριανοί οφείλουμε να σεβόμαστε τις αρχές του Ροταριανισμού και να χρησιμοποιούμε τον Τετραπλό Ροταριανό Έλεγχο, διότι έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι είναι ένα πολύτιμο “εργαλείο” διαμόρφωσης του τρόπου ζωής με θετικά αποτελέσματα στο πως μπορούμε να λειτουργούμε σε συνεργασία με το συνάνθρωπό μας.

 

Η δοκιμασία της Φωτιάς και του Αίματος!

Ο Paul Harris στην τελευταία του εμφάνιση σε ροταριανό συνέδριο στο St.Louis 1943 ανέφερε χαρακτηριστικά “Το Ρόταρυ πέρασε τη δοκιμασία της Φωτιάς και του Αίματος και προφανώς είναι προορισμένο να αντέξει“. Ιστορικές αναφορές αλλά και διάφορα ανέκδοτα έγγραφα και επιστολές που μελετώνται τα τελευταία χρόνια από το Rotary Global History Fellowship φέρνουν στο φως λεπτομέρειες για τις δοκιμασίες που πέρασε και ο Paul Harris αλλά και το Rotary. Επειδή αρκετές πληροφορίες βρίσκονται ακόμη στο στάδιο της διασταύρωσης και τεκμηρίωσης θα μείνουμε μόνο στο κλίμα που διαμόρφωσε το Rotary από το όραμα του Paul στο Ρόταρυ που γνωρίζουμε σήμερα.

 

Η ανθρωπότητα στη Φωτιά και στο Αίμα

1ος και 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος, μεταναστευτικά κύματα, φυλετικές διακρίσεις, οικονομικό κραχ του 1929 ήταν τα στοιχεία που επιδρούσαν στο περιβάλλον στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα.

Το πρώτο μισό του 20ου αιώνα, το οποίο συμπορεύεται με τα 42 χρόνια ροταριανής ζωής του Paul Harris (1905-1947), οδήγησε την ανθρωπότητα στις φλόγες δύο Παγκοσμίων Πολέμων, στην αναδιανομή αλλά και τη μετανάστευση των πληθυσμών, αλλάζοντας τα τοπικά και εθνικά ήθη και τα οποία –ιδιαίτερα στις ΗΠΑ και στην Κεντρική Ευρώπη- είχαν γεννήσει ξανά ρατσιστικά κινήματα. Και ως κερασάκι για την οπισθοδρόμηση της κοινωνικής ευημερίας ήρθε και το οικονομικό κραχ του 1929. Όλα αυτά έθεσαν σε έντονη αμφισβήτηση και κυριολεκτικά θα διέλυαν το Rotary εάν δεν υπήρχαν άντρες πιστοί στις αρχές του και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Άντρες – ροταριανοί που μπορεί να ήταν εχθροί στα πεδία των μαχών των Παγκοσμίων Πολέμων, αλλά στις 24/10/1945 συμμετείχαν στην ίδρυση του ΟΗΕ, ενώ παράλληλα έθεσαν τέλος στη στάση που θα έπρεπε να είχαν οι ροταριανοί σε όλο τον κόσμο σε περιπτώσεις εχθροπραξιών. Πρώτα το συμφέρον του έθνους και μετά το ροταριανό συμφέρον.

 

“Κάνουμε Ρόταρυ;”

Κάνουμε πραγματικό Ρόταρυ; Μη βιαστείτε να απαντήσετε γιατί ο Paul Harris σε μία πολυάριθμη συνάντηση ροταριανών στο Rotary Club of San Francisco είπε «Φανταστείτε τι μπορούσαμε να κάνουμε για τον κόσμο εάν οι μισοί από εσάς ήσασταν Ροταριανοί!!!»

Θα σας αναφέρω μερικά σημεία τα οποία θα μπορούσαν να είναι τροφή για σκέψη. Ίσως αρκετοί να αναρωτιέστε γιατί να τίθενται αυτά τα ερωτήματα. Ίσως λίγο λιγότεροι, βασισμένοι στην εμπειρία σας να έχετε τις απαντήσεις. Ίσως κάποιοι να θεωρείτε κάποια πράγματα αυτονόητα. Είναι;

• Συνεστίαση ή συνάντηση;
• Επαγγελματικό Επιμελητήριο ή Κοινωνικό σωματείο;
• Club ελιτίστικο ή ανοικτό για όλους;
• Εσωστρέφεια ή εξωστρέφεια;

Επειδή ουδείς δεν είναι καταλληλότερος να απαντήσει πλην του RI Manual of Prοcedure, του RI By Laws και των συνοδευτικών εγχειριδίων για αξιωματούχους, επιτροπές και μέλη, σας παραπέμπω σε αυτά τα επίσημα έγγραφα και εκδόσεις του Διεθνούς Ρόταρυ χωρίς περαιτέρω σχολιασμό, διότι η γνώση παρέχει τις κατάλληλες απαντήσεις.

 

Τα motto του Ροταριανισμού

Αφήστε το φως της επιχείρησής σας να λάμψει ώστε όλοι να σας γνωρίσουν.

Όπως ζητάτε από τους άλλους να το κάνουν σε εσάς, να ζητάτε και από τον εαυτό σας να το κάνει για αυτούς.

 

Μπορούμε να αλλάξουμε και εμείς το κόσμο;

Η απάντηση είναι μπροστά μας και την ανέφερε κατά την παρουσίαση του Συνθήματος της Ροταριανής Χρονιάς 2014-15 ο Πρόεδρος του Rotary International Gary C.K. Huang, “Κάθε ένας ροταριανός είναι μία φλόγα. Η φλόγα από μόνη της δε μπορεί να διώξει το σκοτάδι. Εάν ενωθούμε όλοι οι ροταριανοί ως φλόγες τότε θα διώξουμε το σκοτάδι. Ας κάνουμε το Ρόταρυ να λάμψει!”.

Έχοντας αφιερώσει πολλές ώρες στη μελέτη της ιστορίας του πρώτου παγκόσμιου κοινωνικού επιμελητηρίου επαγγελματικής συναδέλφωσης, ώστε να σταθώ άξιος να σας μεταφέρω τις αρχές του Ροταριανισμού όπως τις διαμόρφωσαν οι πρώτοι ροταριανοί και βασισμένος στη μικρή μου πορεία συνεχούς εκπαίδευσης στο ροταριανό τρόπο ζωής σας ευχαριστώ που μου επιτρέπετε να προσθέσω με τη σειρά μου το

Κάνουμε Ρόταρυ για να αλλάξουμε τον κόσμο!

 

Ο ροταριανός Στράτος Βλασακίδης τη ροτ. χρονιά 2014-15 είναι:

• Πρόεδρος Ρ.Ο.Καλαμαριάς
• Διαχειριστής διαδικτυακής παρουσίας της 2484ΠΔΡ
• Εκπαιδευτής  – συντονιστής κοινωνικών δικτύων της 2484 ΠΔΡ
• Εκπαιδευτής – διαχειριστής στο Rotary Club Central της 2484 ΠΔΡ
• Correspondent της Δημόσιας Εικόνας της 2484ΠΔΡ στη Ζώνης 20Β